The Wire
Σε ένα κόσμο διεφθαρμένο, σε μια κοινωνία κυνική και σε μια πόλη παραιτημένη ποιος θα ορθώσει το ανάστημα;
Καλώς ήλθατε στη Βαλτιμόρη...
Το "The Wire" είναι Αμερικάνικη, αστυνομική σειρά του HBO. Με ντοκυμανταιρίστικη υφή, πολλούς ημιερασιτέχνες ηθοποιούς -πολλοί εκ των οποίων είχαν υπάρξει πραγματικοί εγκληματίες και που ενσάρκωσαν στην κυριολεξία εκδοχές του εαυτού τους- ξεχωρίζει για τόσο για το ωμό ρεαλισμό της όσο και για τη βαθιά απαισιοδοξία της.
Αυτή η απαισιόδοξη ματιά της και αυτός ο ωμός ρεαλισμός της κάτσανε βαριά σε πολλά στομάχια και παρόλο που η συντριπτική πλειοψηφία των κριτικών την έχει χαρακτηρίσει ως την καλύτερη τηλεοπτική σειρά που έχει υπάρξει, τιμήθηκε με ελάχιστα βραβεία. Ίσως γιατί ο φανταχτερός κόσμος του Χόλιγουντ που χαρίζει τα βραβεία δε θέλει να έχει καμία σχέση με τη ζωή και το θάνατο στις φτωχογειτονιές της Βαλτιμόρης.
Παρόλα αυτά ο κόσμος την εκτίμησε χαρίζοντάς της εξαιρετικά υψηλή βαθμολογία ( πχ 9.2 στο TV.com και 9.7 στο IMDB.com)
Ένα από τα χαρακτηριστικά της σειράς είναι η αμφίπλευρη οπτική της. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια των τόσο των ανθρώπων του Νόμου όσο και από των διάφορων παρανόμων. Με Θουκυδίδια αφήγηση, οι διάφορες ιστορίες παρατίθενται χωρίς προκατάληψη, χωρίς ανούσια ηθικά κηρύγματα και χωρίς να λαμβάνεται θέση υπέρ του ενός ή του άλλου, αφήνοντας έτσι τον θεατή να σκεφτεί και να προβληματιστεί για αυτό που του παρουσιάστηκε.
Ο στόχος που έθεσε -και τελικά κατάφερε να πιάσει μετ' επαίνων- το Wire ήταν πολύ φιλόδοξος. Το αντικείμενό του είναι πολύ ευρύ και πολύ δύσκολο θέμα, το «Σύστημα» και η διαφθορά του- η διαφθορά της ίδιας της κοινωνίας. Κάθε σαιζόν εστιάζεται και σε μια διαφορετική περιοχή της Βαλτιμόρης και κάθε διαφορετική περιοχή της τελευταίας αντιστοιχεί και σε μια μορφή της Χίμαιρας που ονομάζεται «Σύστημα» και που εξετάζεται εξονυχιστικά και σε κάθε πτυχή του.
- Η πρώτη σαιζόν ασχολείται με το Νόμο (Αστυνομία & Δικαστήρια).
- Η δεύτερη σαιζόν με τα συνδικάτα.
- Η τρίτη σαιζόν με την πολιτική και το τέρας της γραφειοκρατίας.
- Η τέταρτη σαιζόν με την παιδεία.
- Η πέμπτη σαιζόν με τον τύπο.
Το Σύστημα, αυτή η Χίμαιρα την οποία κυνηγούν καβάλα σε ακρωτηριασμένους Πηγάσους οι τσαλακωμένοι Βελλεροφόντηδες της ιστορίας μας, στέκει κάθε φορά ολόρθο και απειλητικό και η μέγιστη ικανοποίηση που μπορείς να πάρεις δεν είναι παρά μικρές, τυχαίες νίκες εναντίον του. Οι νίκες αυτές ωστόσο δεν θα το σκοτώσουν, μόνο θα το εξαγριώσουν και θα το κάνουν να σηκωθεί και να σε δαγκώσει ακόμα πιο δυνατά. Και αυτό που θα μείνει στο τέλος δεν είναι παρά η θλιβερή διαπίστωση ότι σε μια κοινωνία διεφθαρμένη, κουρασμένη, κυνική και παραιτημένη, ο δονκιχωτικός αγώνας μιας χούφτας ανθρώπων δεν είναι ποτέ αρκετός.
Η σειρά εμβαθύνει σε πολύ μεγάλο βαθμό στους χαρακτήρες και είναι εξαιρετικά πολύπλοκη οπότε στην αρχή ίσως χρειαστεί να δείξετε υπομονή. Η συμβουλή μας είναι να ξεχάσετε ο,τι ξέρατε από σειρές, το Wire είναι ΑΛΛΟ είδος τηλεόρασης.
Διαθέτοντας πολλούς χαρακτήρες, τους οποίους τους ακολουθεί ΟΛΟΥΣ ως το τέλος, και πολλές ιστορίες που μπλέκονται μεταξύ τους σε πολλαπλά επίπεδα, ζητά την προσοχή του θεατή ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια. Δεν υπάρχει σχετική αυτοτέλεια ούτε καν μεταξύ διαφορετικών σεζόν καθώς κάτι που μπορεί να συνέβη στην πρώτη σαιζόν μπορεί να εξεταστεί εκ νέου στην πέμπτη.Καλό θα είναι να τη δείτε με υπότιτλους, ακόμα και αν γνωρίζετε πολύ καλά αγγλικά. Οι πρωταγωνιστές είναι άνθρωποι του δρόμου και η γλώσσα τους είναι γεμάτη με βαριά αργκό και τοπική προφορά. Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω το Wire είναι "άλλο" είδος τηλεόρασης και ενδεχομένως στην αρχή να σας κουράσει. Επιμείνετε και μην απογοητευτείτε και θα δείτε ότι η σειρά θα σας το ανταποδώσει. Ξεχάστε ό,τι ξέρατε από συμβατικές σειρές και αφεθείτε στην ιστορία που ξετυλίγεται στα μάτια σας...
Αυτά είναι τα πιόνια
Είναι νωρίς, στο 3ο του μόλις επεισόδιο, που το «Wire» κάνει το μήνυμά του σαφές. Η σκηνή σπουδαία και διαχρονική: τρεις από τους νεαρούς τραγικούς ήρωες παίζουν σκάκι, με τον παλιό να μαθαίνει στους άλλους δύο τους κανόνες του παιχνιδιού. «Αυτά είναι τα πιόνια, είναι σαν τους στρατιώτες. Φεύγουν από το παιχνίδι νωρίς». Κανείς από τους τρεις δεν έζησε για να δει το τέλος της σειράς. Τα πιόνια πέφτουν, οι βασιλιάδες αλλάζουν. Αλλά η παρτίδα δεν σταματάει ποτέ.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΔΡΑΜΑ
Ο ρεαλισμός της σειράς εξηγείται σε μεγάλο βαθμό αν μελετήσει κανείς το ρόστερ των ανθρώπων που συνεργάστηκαν στη συγγραφή των σεναρίων της. Ενδεικτικά, ο διάσημος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Τζορτζ Πελεκάνος έχει συνεισφέρει σε επτά, σπαρακτικά ως επί το πλείστον, επεισόδια, ενώ ο πολυβραβευμένος Ντένις Λιχέιν (συγγραφέας των βιβλίων «Μystic River» και «Gone Baby Gone») έχει αφήσει την υπογραφή του σε τρεις από τις καλύτερες ώρες της σειράς. Τον πιο μεγάλο ρόλο όμως παίζουν οι δύο -πρακτικά- συν-δημιουργοί της σειράς, Ντέιβιντ Σάιμον και Εντ Μπερνς. Εκμεταλλευόμενος στο μέγιστο τις εμπειρίες του πρώην εκπαιδευτικού και βετεράνου αστυνομικού Μπερνς, αλλά και τις δικές του, ο δημοσιογράφος (με προϋπηρεσία στη μεγαλύτερη εφημερίδα της Βαλτιμόρης) Σάιμον εμφύσησε στη δημιουργία του έναν αέρα αυθεντικότητας δίχως προηγούμενο για τα τηλεοπτικά δεδομένα. Μετά το πέσιμο της αυλαίας του magnum opus τους, οι δυο τους προχώρησαν στη δημιουργία μιας εξαιρετικής μίνι σειράς για τον πόλεμο στο Ιράκ («Generation Κill») και τώρα ετοιμάζονται για το «Τreme», ένα δράμα με πρωταγωνιστές μουσικούς σε μια Νέα Ορλεάνη που ακόμα μετράει τις πληγές της. Ολα από τη συχνότητα του ΗΒΟ, φυσικά.
Θοδωρή Δημητρόπουλο από το περιοδικό σινεμά!
Είναι νωρίς, στο 3ο του μόλις επεισόδιο, που το «Wire» κάνει το μήνυμά του σαφές. Η σκηνή σπουδαία και διαχρονική: τρεις από τους νεαρούς τραγικούς ήρωες παίζουν σκάκι, με τον παλιό να μαθαίνει στους άλλους δύο τους κανόνες του παιχνιδιού. «Αυτά είναι τα πιόνια, είναι σαν τους στρατιώτες. Φεύγουν από το παιχνίδι νωρίς». Κανείς από τους τρεις δεν έζησε για να δει το τέλος της σειράς. Τα πιόνια πέφτουν, οι βασιλιάδες αλλάζουν. Αλλά η παρτίδα δεν σταματάει ποτέ.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΔΡΑΜΑ
Ο ρεαλισμός της σειράς εξηγείται σε μεγάλο βαθμό αν μελετήσει κανείς το ρόστερ των ανθρώπων που συνεργάστηκαν στη συγγραφή των σεναρίων της. Ενδεικτικά, ο διάσημος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Τζορτζ Πελεκάνος έχει συνεισφέρει σε επτά, σπαρακτικά ως επί το πλείστον, επεισόδια, ενώ ο πολυβραβευμένος Ντένις Λιχέιν (συγγραφέας των βιβλίων «Μystic River» και «Gone Baby Gone») έχει αφήσει την υπογραφή του σε τρεις από τις καλύτερες ώρες της σειράς. Τον πιο μεγάλο ρόλο όμως παίζουν οι δύο -πρακτικά- συν-δημιουργοί της σειράς, Ντέιβιντ Σάιμον και Εντ Μπερνς. Εκμεταλλευόμενος στο μέγιστο τις εμπειρίες του πρώην εκπαιδευτικού και βετεράνου αστυνομικού Μπερνς, αλλά και τις δικές του, ο δημοσιογράφος (με προϋπηρεσία στη μεγαλύτερη εφημερίδα της Βαλτιμόρης) Σάιμον εμφύσησε στη δημιουργία του έναν αέρα αυθεντικότητας δίχως προηγούμενο για τα τηλεοπτικά δεδομένα. Μετά το πέσιμο της αυλαίας του magnum opus τους, οι δυο τους προχώρησαν στη δημιουργία μιας εξαιρετικής μίνι σειράς για τον πόλεμο στο Ιράκ («Generation Κill») και τώρα ετοιμάζονται για το «Τreme», ένα δράμα με πρωταγωνιστές μουσικούς σε μια Νέα Ορλεάνη που ακόμα μετράει τις πληγές της. Ολα από τη συχνότητα του ΗΒΟ, φυσικά.
Θοδωρή Δημητρόπουλο από το περιοδικό σινεμά!
Οσο όμως κι αν η σειρά προσεγγίζει την πραγματικότητα με μια ψύχραιμη απαισιοδοξία, o δημιουργός της με τη βαθιά ανθρωποκεντρική ευαισθησία που τον διακρίνει δε σταματά ποτέ να υπερασπίζεται τους αφελώς ιδεαλιστές ήρωές του, κι ας γνωρίζει ότι η μεγάλη εικόνα δεν πρόκειται να αλλάξει. Οταν οι θεσμοί λειτουργούν σε τέτοιο βαθμό αυτόματου πιλότου που δεν έχουν ανάγκη το άτομο και οι μικρές νίκες είναι το καλύτερο που μπορεί να επιτευχθεί στα σημερινά κοινωνικά πλαίσια, είναι ειδικά τότε που κάθε μικρή στιγμή προσωπικού θριάμβου, κάθε ζωή που σώζεται, μετράει. Φανταστείτε μια «Λίστα του Σίντλερ» δίχως οπερατικά ξεσπάσματα και πίδακες αίματος που αποσπούν από τον ρεαλισμό και έχετε την ιδέα. Η σωτηρία ενός ναρκομανούς χαρακτήρα δε θα σας ανυψώσει ποτέ όσο παρακολουθώντας τη να συμβαίνει στο σύμπαν του «Wire».
Κάπως έτσι εξηγείται και η αποστομωτικά μικρή συγκομιδή βραβεύσεων για μια σειρά που σύσσωμη η κριτική θεωρεί σταθμό στην αμερικάνικη μυθοπλασία. (Οταν διαβάζετε αυτές τις γραμμές, το «Wire» ενδεχομένως να έχει αποσπάσει το πρώτο και μοναδικό του Εμι, καθώς είναι υποψήφιο για το σενάριο του τελευταίου του επεισοδίου. Η ουσία του κειμένου όμως εξακολουθεί να ισχύει και η σειρά θα εξακολουθεί να έχει λιγότερα Εμι από το «Smallville».)
Βασικά οι λόγοι για τους οποίους δεν κέρδισε ποτέ κάποιο μεγάλο βραβείο, μπορούν να συνοψιστούν στους λόγους για τους οποίους το «Crash» του Πολ Χάγκις κέρδισε Οσκαρ καλύτερης ταινίας: Γυρισμένο στη Βαλτιμόρη, μακριά από την πόλη όπου χτυπάει η καρδιά της βιομηχανίας, με καστ κατοικημένο από ως επί το πλείστον μαύρους ημι-ερασιτέχνες ηθοποιούς, πολλοί εκ των οποίων έχουν υπάρξει εγκληματίες σαν αυτούς που υποδύονται και με κανενός είδους χάδι προς τον ευαίσθητο τηλε-πληθυσμό που να του θυμίζει ότι αυτό που βλέπει είναι απλώς ένα τηλεοπτικό show, το ντοκιμαντεριστικών ευαισθησιών αριστούργημα του Σάιμον ήταν μάλλον καταδικασμένο να μείνει για πάντα μακριά από την άμεση και ευρεία αναγνώριση. Χωρίς βραβεία, χωρίς τηλεθέαση, με αρνητικό ισολογισμό και με μια βιομηχανία που συνέχιζε επιδεικτικά να αγνοεί την ύπαρξή του, ίσως επειδή δεν ήθελε ντροπιασμένη να παραδεχτεί ότι δεν το καταλάβαινε.
Οσο μεγαλύτερο το ψέμα, τόσο πιο εύκολα πιστεύουν
Στις 16 Σεπτεμβρίου του 2006 συνέβη ένα μικρό θαύμα. Μόλις έξι μέρες μετά την πρεμιέρα της 4ης σεζόν της σειράς, το ΗΒΟ αποφάσισε να την ανανεώσει για τον 5ο και τελευταίο χρόνο που ζήταγε ο δημιουργός της, βασισμένο αποκλειστικά στο πόσο καλή ήταν. Χάρη σε αυτή τη δίχως προηγούμενο τροπή των γεγονότων, ο Σάιμον μπόρεσε να ολοκληρώσει την ιστορία όπως ακριβώς την είχε συλλάβει. Κάθε σεζόν του «Wire» εστιάζει σε ένα διαφορετικό γρανάζι της μηχανής, σε μια διαφορετική πτυχή της λειτουργίας της Βαλτιμόρης.
Η πρώτη αφουγκράζεται τον παλμό στις γωνίες της πόλης, όπου γίνεται η διακίνηση των ναρκωτικών από ανήλικους στρατιώτες. Η δεύτερη εξετάζει τη λειτουργία των σωματείων, η τρίτη κοιτάζει το κτήνος της γραφειοκρατίας, και η σπαρακτική τέταρτη μιλάει με απόγνωση για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αναπαράγει τις ίδιες καταστάσεις. Τι άλλο έμενε; Ο Σάιμον παρατήρησε οτι όσα έφερνε ο ίδιος στο κοινό μέσω της σειράς του δεν ευαισθητοποίησαν κανέναν στην πόλη της Βαλτιμόρης. Τα μέσα στα οποία στρεφόμαστε για ενημέρωση δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, κυνηγώντας μεγάλα ψέματα όταν την καθημερινότητά μας συνθέτουν οι μικρές αλήθειες. Η πέμπτη σεζόν, επικεντρωμένη στη (δυσ)λειτουργία των media, υπογράμμισε το ζοφερότερο των ζοφερών συμπερασμάτων: όλα όσα παρακολουθούσαμε για τέσσερις σεζόν, οι εφημερίδες δεν πρόκειται ποτέ να ταμεταδώσουν. Ποιος να το φανταζόταν πριν λίγα χρόνια οτι αυτό που ο Τύπος αδυνατεί να κάνει, θα το κατάφερνε μια τηλεοπτική σειρά, δηλαδή ο εκπρόσωπος ενός μέσου που θεωρητικά υπάρχει απλώς για να γεμίζει διαφημιστικό χρόνο.
...μα πάνω απ' όλα προετοιμαστείτε να παρακολουθήσετε χίλιες και μία βίαιες, εφιαλτικές ιστορίες για ενήλικες, στις οποίες νικητής βγαίνει σχεδόν πάντοτε ο δράκος.
Περισσότερες πληροφορίες για τη σειρά:
by taleporos
